Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất của con người và có liên quan tới hơn 500 chức năng khác nhau bao gồm tiêu hóa, trao đổi chất, tích trữ các chất dinh dưỡng và loại bỏ độc tố. Vì vậy cần duy trì sức khỏe gan để bảo đảm sức khỏe chung. Dưới đây là những nguyên nhân có thể gây bệnh cho gan bạn cần biết:
1. Rượu
Khi bạn uống rượu, gan bị phân tán các chức năng khác và tập kết chính yếu vào việc giảm độc tố của cồn. Uống nhiều rượu có thể gây bệnh gan nhiễm mỡ, viêm gan và xơ gan.
2. Béo phì
Những mọi người béo phì có khuynh hướng tích tụ mỡ trong gan gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ. Béo phì cũng liên quan tới xơ gan và suy gan.
3. Tiểu đường
Tiểu đường làm tăng 50% nguy cơ bệnh gan. Những bạn bị tiểu đường bởi kháng insulin có hàm lượng insulin cao trong máu, gây tăng cân vùng bụng. Điều này khiến gan tích tụ mỡ bên trong gây nên bệnh gan nhiễm mỡ.
4. Hấp thu nhiều muối
Hấp thu nhiều muối được cho là làm tăng huyết áp, ngoài ra còn có thể gây bệnh gan bằng cách hình thành dịch trong gan (giữ nước) và trướng gan.
5. Hút thuốc
Mặc dù hút thuốc không ảnh hưởng trực tiếp chuyện đến chức năng gan, các hóa chất độc hại trong thuốc lá làm tăng stress oxy hóa của con người sau khi tới gan, gây ra nhiều tác hại với các tế bào gan.
6. Lạm dụng thuốc
Lạm dụng các thuốc không kê đơn và một số loại thuốc kê đơn được cho là có thể gây thương tổn cho gan. Một vài trong số những loại thuốc này bao gồm các thuốc chống trầm cảm, ổn định tâm trạng corticosteroid (được cách thức sử dụng để điều trị viêm) và giảm đau.
7. Các chế phẩm bổ sung dinh dưỡng
Nghiên cứu chỉ ra rằng các chế phẩm bổ sung dinh dưỡng làm tăng Cơ hội sản sinh các enzym gan mà khi dư thừa có thể gây tổn thương gan. Một nguyên nhân gây tổn thương gan được biết tới là sử dụng quá liều vitamin A.
8. Sử dụng các loại thuốc thay thế không phù hợp:
Bạn có thể sử dụng các phương pháp chữa trị thay thế việc dùng thuốc để tránh tác dụng phụ của thuốc. Tuy nhiên các bài thuốc thảo dược cũng có thể gây hại cho gan nếu sử dụng không đúng.
9. Hóa trị
Những người phải gặp phải hóa trị để trị bệnh ung thư có thể có nguy cơ bị thương tổn gan do liên quan tới các tác dụng phụ của thuốc.
10. Nhiễm trùng và bệnh tật
Viêm gan A, B, C và viêm gan tự miễn sao tấn công các tế bào gan trực tiếp tục gây ra viêm. Nếu không được trị bệnh thích hợp, viêm gan có thể gây xơ gan (xơ và sẹo ở gan) và dần dần có thể gây suy gan.
Bệnh lao
Mặc dù diễn biến âm vạn lần về mặt lâm sàng, bệnh lao có thể ảnh hưởng tới gan khi vi khuẩn gây lao thâm nhập vào trong gan và “định cư” ở đây. Trong cố gắng để chống lại nhiễm trùng, gan phản ứng với các vi khuẩn này dẫn đến hình thành khối u. Tình trạng này được gọi là lao gan.
Các nhiễm trùng đường rường ruột gây ra bởi Candida cản ngăn chức năng thải độc của gan gây ra tổn thương
11. Thuốc trừ sâu và kim loại nặng
Tiếp xúc với các hóa chất trong thuốc trừ sâu và kim loại nặng qua hoa quả, rau xanh và các thực phẩm giả có thể cũng gây thương tổn gan. Những độc tố này tích tụ trong gan dần dần dẫn đến thương tổn gan.
Trước khi cách thức sử dụng bất cứ loại thuốc nào, hãy xem cảnh báo những tác dụng phụ lên gan trên nhãn mác. Sử dụng theo liều khuyến cáo của bác sĩ. Hỏi ý kiến bác sĩ nếu người làm dùng nhiều thuốc cho nhiều bệnh khác nhau để giảm thiểu những tác hại đến gan.
Vệ sinh tốt đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn đề phòng nhiễm trùng vì vi-rút. Nhiễm trùng bởi vì viêm gan có thể xảy ra qua thực phẩm, nước, máu và các dịch cơ thể khác bị ô nhiễm. Hãy kiểm tra dịch bệnh trước kia khi bạn đi du lịch. Không dùng chung dao cạo hoặc kim tiêm với bất cứ ai. Bạn có thể tiêm vắc xin phòng viêm gan
Uống nhiều nước: Thay vì uống cà phê, trà hoặc các đồ uống có ga, hãy tăng cường nước ép hoa quả và nước lọc. Cách này sẽ giúp thải độc gan cho cơ thể.
Cai thuốc: Thuốc lá không chỉ làm tổn thương gan mà còn làm tăng ảnh hưởng độc tố của các thuốc bạn hoạt động cách dùng lên gan.
Hạn chế rượu: Bạn càng uống nhiều rượu, gan càng bị tổn thương. Nếu mọi người bị đái đường hoặc huyết áp cao, hãy đi kiểm tra thường xuyên. Kiểm tra đường huyết, cholesterol vì chúng có thể gây bệnh gan nhiễm mỡ.
Khi bạn uống rượu, gan bị phân tán các chức năng khác và tập kết chính yếu vào việc giảm độc tố của cồn. Uống nhiều rượu có thể gây bệnh gan nhiễm mỡ, viêm gan và xơ gan.
2. Béo phì
Những mọi người béo phì có khuynh hướng tích tụ mỡ trong gan gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ. Béo phì cũng liên quan tới xơ gan và suy gan.
3. Tiểu đường
Tiểu đường làm tăng 50% nguy cơ bệnh gan. Những bạn bị tiểu đường bởi kháng insulin có hàm lượng insulin cao trong máu, gây tăng cân vùng bụng. Điều này khiến gan tích tụ mỡ bên trong gây nên bệnh gan nhiễm mỡ.
4. Hấp thu nhiều muối
Hấp thu nhiều muối được cho là làm tăng huyết áp, ngoài ra còn có thể gây bệnh gan bằng cách hình thành dịch trong gan (giữ nước) và trướng gan.
5. Hút thuốc
Mặc dù hút thuốc không ảnh hưởng trực tiếp chuyện đến chức năng gan, các hóa chất độc hại trong thuốc lá làm tăng stress oxy hóa của con người sau khi tới gan, gây ra nhiều tác hại với các tế bào gan.
6. Lạm dụng thuốc
Lạm dụng các thuốc không kê đơn và một số loại thuốc kê đơn được cho là có thể gây thương tổn cho gan. Một vài trong số những loại thuốc này bao gồm các thuốc chống trầm cảm, ổn định tâm trạng corticosteroid (được cách thức sử dụng để điều trị viêm) và giảm đau.
7. Các chế phẩm bổ sung dinh dưỡng
Nghiên cứu chỉ ra rằng các chế phẩm bổ sung dinh dưỡng làm tăng Cơ hội sản sinh các enzym gan mà khi dư thừa có thể gây tổn thương gan. Một nguyên nhân gây tổn thương gan được biết tới là sử dụng quá liều vitamin A.
8. Sử dụng các loại thuốc thay thế không phù hợp:
Bạn có thể sử dụng các phương pháp chữa trị thay thế việc dùng thuốc để tránh tác dụng phụ của thuốc. Tuy nhiên các bài thuốc thảo dược cũng có thể gây hại cho gan nếu sử dụng không đúng.
9. Hóa trị
Những người phải gặp phải hóa trị để trị bệnh ung thư có thể có nguy cơ bị thương tổn gan do liên quan tới các tác dụng phụ của thuốc.
10. Nhiễm trùng và bệnh tật
Viêm gan A, B, C và viêm gan tự miễn sao tấn công các tế bào gan trực tiếp tục gây ra viêm. Nếu không được trị bệnh thích hợp, viêm gan có thể gây xơ gan (xơ và sẹo ở gan) và dần dần có thể gây suy gan.
Bệnh lao
Mặc dù diễn biến âm vạn lần về mặt lâm sàng, bệnh lao có thể ảnh hưởng tới gan khi vi khuẩn gây lao thâm nhập vào trong gan và “định cư” ở đây. Trong cố gắng để chống lại nhiễm trùng, gan phản ứng với các vi khuẩn này dẫn đến hình thành khối u. Tình trạng này được gọi là lao gan.
Các nhiễm trùng đường rường ruột gây ra bởi Candida cản ngăn chức năng thải độc của gan gây ra tổn thương
11. Thuốc trừ sâu và kim loại nặng
Tiếp xúc với các hóa chất trong thuốc trừ sâu và kim loại nặng qua hoa quả, rau xanh và các thực phẩm giả có thể cũng gây thương tổn gan. Những độc tố này tích tụ trong gan dần dần dẫn đến thương tổn gan.
* Mẹo để có gan khỏe mạnh
Duy trì cân nặng bằng cách tránh thực phẩm nhiều chất béo và tập luyện. Tăng cường thực phẩm lành mạnh như ngũ cốc, hoa quả, mặt hàng sữa và rau xanh, giảm thực phẩm ăn vặt. Tránh ăn theo sở thích vì có thể khiến gan bị căng thẳng. Tập luyện thường xuyên để đốt cháy chất béo dư thừa nếu bạn bị thừa cân.Trước khi cách thức sử dụng bất cứ loại thuốc nào, hãy xem cảnh báo những tác dụng phụ lên gan trên nhãn mác. Sử dụng theo liều khuyến cáo của bác sĩ. Hỏi ý kiến bác sĩ nếu người làm dùng nhiều thuốc cho nhiều bệnh khác nhau để giảm thiểu những tác hại đến gan.
Vệ sinh tốt đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn đề phòng nhiễm trùng vì vi-rút. Nhiễm trùng bởi vì viêm gan có thể xảy ra qua thực phẩm, nước, máu và các dịch cơ thể khác bị ô nhiễm. Hãy kiểm tra dịch bệnh trước kia khi bạn đi du lịch. Không dùng chung dao cạo hoặc kim tiêm với bất cứ ai. Bạn có thể tiêm vắc xin phòng viêm gan
Uống nhiều nước: Thay vì uống cà phê, trà hoặc các đồ uống có ga, hãy tăng cường nước ép hoa quả và nước lọc. Cách này sẽ giúp thải độc gan cho cơ thể.
Cai thuốc: Thuốc lá không chỉ làm tổn thương gan mà còn làm tăng ảnh hưởng độc tố của các thuốc bạn hoạt động cách dùng lên gan.
Hạn chế rượu: Bạn càng uống nhiều rượu, gan càng bị tổn thương. Nếu mọi người bị đái đường hoặc huyết áp cao, hãy đi kiểm tra thường xuyên. Kiểm tra đường huyết, cholesterol vì chúng có thể gây bệnh gan nhiễm mỡ.
BS Thu Vân
(Theo Univadis/ THS)
